KUR'AN'I MÜBİN'İN MEÂLİ (42-YAZI) 219-Sana hamr (içki) ve meysir (şans oyunları) hakkında soruyorlar. De ki: Her ikisinde de büyük bir kötülük ve insanlar için bir takım menfaatler vardır. Ancak her ikisinin de zararı yararından daha büyüktür. Ve sana neyi infak edeceklerini soruyorlar. De ki: Afv'ı. Allah size âyetlerini böyle beyan eder ki tefekkür edesiniz.("İçki ve kumarda insanlar için bir takım menfaatler vardır..." burulması, geniş ticari alana ve istihdam kapasiteleri ile ilgili bir durumu ortaya koymak içindir. Yoksa kumar oynama ve içki içme ile ilgili bir şey değildir. Afv: Yani "ne kadar verebilirseniz, af edebildiğiniz kadar, azami derecede, yüce Allah indinde sizin affınıza vesile olacak kadar" anlamına gelmektedir.Artakalan ve ihtiyaçtan fazlası gibi ifadeler mutlak ifadelerdir.Yani "arta kalan" veya "ihtiyaç fazlası, günlük mü, aylık mı, yıllık mı olacaktır? belli değildir. Onun için insanın" affedebildiği, özgür iradesiyle verebildiği, ne kadar bağışlayabildiği" anlamı daha uygundur. Ayrıca "Afv" ibaresine, "arta kalan" veya "ihiyaçtan fazlası" gibi anlamlar vermek şu iki âyete aykırı düşmektedir. "Allah size kendinizden bir misal verdi: Hiç size rızık olarak verdiğimiz şeyler hususunda, elleriniz altındakilerden ortaklarınız bulunur da onlarla siz eşit olur, aranızda kendinizi saydığınız gibi, onları da sayıp kendinize eşit kabul eder misiniz. İşte biz, düşünecek bir kavim için ayetleri böyle açıklıyoruz" (Rum-28)"Allah kiminize kiminizden daha bol rızık verdi, bol rızık verilenler ellerinini altındakilere verip bu hususta kendilerini onlara eşit kılmak istemezler. Durum böyle iken Allah'ın!(Tevhid-İslam-İhlas) nimetini inkar mı ediyorlar?" (Nahl-71)Bu iki âyette yüce Allah, şeytan evliyasına ve ilahlara kulluk eden müşriklere cevap olması açısından güzel bir örnek ve akli bir kıyas yapmaktadır.Çünkü bütün müşrikler gibi Mekke müşrikleri de Allah'a iman etmekle beraber evliya ve ilahlarının Allah'ın yakın dostları olduklarına iman ediyorlardı.Yüce Allah onlara öyle bir örnek veriyor ki, doğruluğunu başka hiçbir şeye bakma ihtiyaçları olmadan kendilerinden bilebilecekleri bir delil sunmuştur. Delillerin en güzeli ve en etkilisi de, kişinin bizzat kendisinde bulunan ve inkar edemeyeceği bir şekilde kendisine karşı kullanılmasıdır.Yüce Allah şunu demek istiyor: Ey müşrikler! Sizin sahip olduğunuz köle ve cariyelerinizden, mal- mülk kuvvet- kudret, otorite- güç, yönetim bakımından kendinize eşit seviyede kimse var mı? Dolayısıyla köle ve cariyelerinizden mal ve mülk, kuvvet ve kudret, güç ve otorite hususunda size ortak olacak kadar mal ve servet, güç ve iktidar verip onları maddi olarak yüceltir misiniz ki, siz onlarla maddi bakımdan eşit hale gelesiniz? Bunun sonucunda da, mallarınızı sizinle birlikte istedikleri gibi paylaşsınlar ve onlar da tasarruf sahibi olsunlar. Çünkü bu bir ortağın, ortağına karşı taşıdığı korkudur."De ki: Eğer söyledikleri gibi Allah ile birlikte başka ilahlar olsaydı, o takdirde bu ilahlar arşın sahibi olan Allah'a ulaşmak için çareler arayacaklardı"(İsra-42)"Yoksa o müşrikler, yeryüzünde bir takım ilahlar edindiler de, onlar mı diriltecekler? Eğer yerde ve gökte Allah'tan başka ilahlar bulunsaydı yer ve gök (bunların nizam-ı) kesinlikle bozulup gitmişti. Demek ki arşın rabbi olan Allah, onların yakıştırdıkları sıfatlardan münezzehtir"(Enbiya-21,22)Dolayısıyla "sizden biriniz, kölesinin, mal ve mülk konusunda kendisine ortak olmasını istemez ve kabul etmezken"Yani siz bu konuda herhangi bir ortaklığa razı olmazken, nasıl olur da, noksan sıfatlardan uzak olan Allah, yarattığı aciz bir kulunu uluhiyet ve rububiyetine ortak eder? Bu sizin fıtrat ve aklınıza göre batıl ve yanlış bir hüküm olduğuna göre, halbuki bu sizin hakkınızda mümkün ve caizdir. Çünkü sizin köle ve cariyeleriniz gerçekte sizin malınız değil, onlarda sizin gibi kullardır. Sizin yaratılışınıza eşit bir şekilde aynı maddeden yaratılmışlardır. Bu durumda iken bile, siz kölelerinizi kendinize maddi güç bakımından eşit kılmak istemezken, Allah kullarından kendisine eşit olacak bir şekilde "evliya ve yardımcı ilahlar" edinir mi? Nasıl olur da, böyle bir şeyi Allah hakkından mümkün ve caiz görürsünüz?